Sağlık Hüquqları və Qadınlar
8 Mart Beynəlxalq Qadınlar Günü, dünya miqyasında qadınların hüquqları və bərabərlik məsələlərinə fokuslanan, onların siyasi, sosial və iqtisadi nailiyyətlərini qeyd etmək üçün qeyd olunur. Beynəlxalq Qadınlar Gününün kökü, Nyu-Yorkda baş verən trajik bir hadisəyə qayıt edir, burada işçi qadınlar daha yaxşı iş şəraiti tələb edərək grevə çıxırlar, və nəhayət, 120 işçi qadın həyatını itirirən bir yanğın baş verir. Bu trajik hadisə dünya çapında geniş qəzəb yaratmış, Danimarka, Almaniya və Birləşmiş Ştatlar araşdırma olaraq bu günü global olaraq qadınlar üçün xüsusi gün kimi tanıyır. Birinci Qadınlar Günü Beynəlxalq Qadınlar Günü kimi rəsmi olaraq qeyd edən Birləşmiş Millətlər 16 dekabr 1977-ci ildə bu əhəmiyyətli gündə önəmli bir addım atmışdır. Bu xüsusi gündə, qadınların cinsəti və üreme sağlamlığına girişin özəlliklə diqqət çəkmək önəmlidir.
Sağlamlıq hüququ, yalnız ‘fiziki sağlamlığı’ deyil, həmçinin ‘mental və sosial rifahi’ daxil edir. Qadınlar üçün sağlamlıq xidmətlərinə giriş, cinsə nəzarətlərinin normlarından irəli gələn maneələr ilə üzləşir. Xüsusən, qadınların cinsəti və üreme sağlamlığı, fərdi sağlamlıq statusundan daha çox mənbələri əhatə edir və cəmiyyətin ümumi sağlamlığı üçün kritik əhəmiyyətə malikdir.
Əgər qısa müddətli olaraq qadınların üreme sağlamlığı barədə müzakirə edərsək; bu, prenatal, antenatal, doğum və doğum sonrası dövrləri əhatə edir, qadının öz sağlamlığına deyil, ayrıca doğmamış uşağın və cəmiyyətin sağlamlığına da həmiyyətli olduğu üçün əhəmiyyətli rol oynayır. Bu səbəbdən, qadınların üreme sağlamlığına giriş və müdafiəsində fərqliliyə diqqət çəkilməsi və bu məsələ ilə bağlı fəhmlənmə ictimai sağlamlığın qorunması üçün kritikdir. Üreme sağlamlığı hamiləlik ətrafındakı prosesləri yalnız daxil etmək deyil, həmçinin cinsi sağlamlığının qorunmasını da daxil edən bir məsələdir. Cinsi yolla ötürülən infeksiyalarla mübarizə üçün düzgün yoxlama vacibdir. Ancaq, qadınlar yalnız sağlamlıq xidmətlərinə girişdə problemlərlə üzləşmir, həmçinin müxtəlif şiddət forması ilə də mübarizə etməli olurlar. 8 Mart kimi xüsusi bir gündə, qadınların üzləşdiyi müxtəlif şiddət növlərini vurğulamaq istərdim. Qadınlar əleyhinə şiddət fiziki, psixoloji, cinsi, rəqəmsal və iqtisadi zərərlərin daxil olduğu müxtəlif formada məzahir ola bilər. Bu şiddət növləri qadınların sağlamlığına ciddi təsir edə və ölümcül nəticələrə səbəb ola bilər. Beləliklə, Beynəlxalq Qadınlar Günündə qadınların sağlamlıq xidmətlərinə girişi və şiddətə qarşı müdafiə haqqında fəhmlənmənin artırılması əhəmiyyətlidir. Qadınların sağlamlıq xidmətlərinə girişini təmin etmək və şiddətlə mübarizə üçün effektiv siyasətlərin hazırlanması, adil və daha bərabər bir cəmiyyətin yaradılmasına töhfə verəcəkdir.

- Op.Dr.Merve Olgun
- Jinekolog və Obstetriyan
Bugün 8 Mart, Beynəlxalq Qadınlar Günüdür. Bu, bir neçə il əvvəl daha bərabər və yaşanabilən hüquqlar üçün mübarizə edən qadınları xatırladığımız və onlara hörmət etdiyimiz bir gündür. 8 Mart, bizim üçün sadəcə adi bir tarix olmamalıdır. Bu, sağlamlıq, təhsil, iş və bir çox başqa sahədə qadınların daha bərabər şəraitdə yaşaması üçün mübarizə etdiyimizi xatırladığımız bir gündür. Beynəlxalq Qadınlar Gününüz mübarək olsun.